Radikal Blog'da eyüp hanoğlunun güzel bir yazısı tanıtım ve şevk tadında ..
Geçtiğimiz haftalarda Ermeni gezgini Antranik'in “Dersim Seyahatname” isimli kitabı Aras yayınları tarafından yayımlandı. 1888 yılında Antranik Dersim'e gidiyor, bölgede birçok yerleşim yerini dolaşıyor ve gittiği yerlere dair, o tarihe ait birçok bilgi ve anı aktarıyor. Bence hepsi birbirinden değerli bilgiler. Malum; sözlü aktarım geleneğinin çocuklarıyız, yazılı bir tarihimiz yok, 1938 öncesine dair bilgilerimiz de çok sınırlı, devlet arşivleri ve gezginlerin seyahatnameleri dışında bildiğimiz çok az şey var. Bu bağlamda Andranik'in Dersim Seyahatname adlı kitabı çok özel bir kaynak.
Antranik, kitabında gezdiği yerlerin nüfuslarını da vermiş, bu bilgi çok dikkatimi çekti. Çünkü Antranik'in gittiği köylerin çoğunda ciddi bir Ermeni nüfus var, hatta bazı köylerde 250-300 haneden sadece 8-10 tanesi Kürt diğerlerinin tamamı Ermeni. Örneğin türüşmek (aktuluk) köyünde sadece 4-5 hanenin Kürt olduğunu söylüyor Andranik, kalanı Ermeni. Dersim'de Ermenilerin de yaşadığını elbette biliyorduk, halen bir çok köy ve bölgenin isimleri Ermenice, bir çok kilise yıkıntısı var, hala yaşayan Dersimli Ermeniler de var ama yine de; daha 110-120 yıl öncesine kadar Dersim'de bu yoğunlukta bir Ermeni nüfusun yaşadığını bilmiyordum, beklemiyordum, kitabı okurken çok şaşırdım.
